Căn dặn họ tránh sự quá lố nó làm hại cho thịt gân hơn là phát triển. Bạn gái không phải không bị nhục tình cám dỗ nhưng có thể dễ dàng đứng trên lãnh vực ái tình thuần tình cảm để tiếp chuyện lâu với người yêu. Đừng để các tâm hồn ấy làm Voltaire mà chuyển họ thành những Curé d'ars.
Họ thích giao thiệp với bạn gái lắm, nhưng đắc chí khi thấy mình vai u thịt bắp còn bạn gái mang thân liễu bồ. Các hình ảnh pha mùi xác thịt nầy thường có do đọc sách báo, coi phim kịch khiêu dâm hay do sự đụng chạm của bạn trai với người bạn gái lúc thức tỉnh, do những câu chuyện tình tứ hay thấy người phụ nữ tắm rửa, các thú vật làm việc tính giao v. Còn sự giáo dục con cái chọn nghề cho chúng nữa.
Bàn viết của họ thì đúng là tiệm tạp hóa của Hoa kiều. Thiên hạ thấy dễ giao tiếp. Bạn trai lối 12, 13 tuổi có sự sinh hoạt trí tuệ kỳ lạ.
Đừng mong họ tín nhiệm để lãnh việc lớn. Bổn phận nhà giáo dục là tìm hiểu căn góc bạn trai, soi đường sáng cho họ, giúp đỡ họ chiếm đoạt, bảo tồn chân lý. Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha.
Lấy gương Sam son và con điếm Dadila: nó òn ỉ, khóc lóc, cắt tóc nhà lực sĩ để chàng sau cùng phải bị bọn thù là Phi li xi tinh móc mắt. Thế là hôn nhân bị đình chỉ, đợi chờ. Đọc tâm lý bạn gái, chắc bạn nhớ tôi nói bạn gái cách chung có lương tâm tế nhị, lắm lúc quá tế nhị đến đa nghi và đặc biệt là không mấy cường dũng, dứt khoát.
Còn dễ bị kẻ khác, trong đó có bạn gái, dẫn dụ thì bạn trai đích thị là có dòng máu của Từ. Suy nghĩ sâu sắc quá thì bạn gái không bằng bạn trai nhưng có nhiều điều phải quyết tuyển tôi thấy bạn gái tỏ ra người lớn hơn bạn trai. Buồn như một gương mặt già.
Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết rầy mắng, chế nhạo. Ai biếttính hào hiệp của họ, nói phải quấy với họ, một lời đã biết đến ta họ dám làm những việc hy sinh cao cả. Những cái gì quá lố thì bậy.
Một chấm, một phết, một lời nói khi vô tình, họ cho là hữu ý gợi tình, ngụ ý gieo duyên. Đến đây bạn cũng chưa thấy tôi bàn ngay vào bản chất ái tình của bạn trai. Trong gia đình, anh hai, anh ba đi tác mương đem tôm cá về giao cho chị.
Vì mồi vật chất mê hoặc, nhiều thế nhân mất đi óc hướng thượng, quên hẳn trên đầu có ai, chết rồi còn lại cái gì. Viết mấy dòng, tôi nghĩ đến nền giáo dục ở Taberd mà phục nhiều vị phu huynh rất săn sóc học sinh nội trú của mình. Đây có thứ tình thương tâm đối với kẻ mà thân xác xem ra yếu đuối hơn mình.
Ơû đây chúng ta chỉ xét vài điểm hệ trọng. Giáo sư nói ba phút sau khi đi qua khỏi ông từ, ông mới hiểu được lời ông ấy nói. Cátính ấy có thể sánh như một rừng già, âm u phức tạp, khó thấu hiểu.