Không phải suy bụng ta ra bụng người, nhưng tôi biết đa số bạn trai trong cuộc sống xã hội hay mắc tật bịnh tinh thần nầy lắm. Cứ chung, bạn trai không có cả một kỹ thuật làm đẹp tế nhị thường xuyên bằng bạn gái đâu. Tôi viết thư nầy cho riêng em thôi vì những lý do liên hệ đến hai vận mệnh và tương lai chúng ta.
Nhưng giá phải học thuộc lòng hết, bạn gái vẫn học nhớ mau hơn bạn trai. Đứng góc cạnh tình cảm nhất là tình yêu để nghiên cứu bạn trai ta thấy họ là người sinh ra để cho, để tự hiến, để trang trải mình ra cho người bạn trăm năm hay cho xã hội. Nhà giáo dục liệu thấy thuyết dụ nhiều mà không thành công nên cầu nguyện Thượng đế sẽ giúp họ lái mũi tên đời họ đi đúng thánh ý của người.
Họ hân hoan sống trong lạc quan. Thánh Phao lồ đầu gần hai thứ tóc mà còn làm hung thần bách hại công giáo. Mà phải gói những gì thuộc tinh thần của mình vào hình thức xử thế êm dịu, tế nhị để kẻ khác dễ tiếp nhận.
Bây giờ họ không lo học, chọc gái, phá gái thì lớn lên đi lính họ không đánh giặc mà hiếp dâm. Bình thủy tinh rủi bể, có khéo hàn đến đâu vẫn còn di tích, tâm hồn nam thanh mà vấp té vào dâm ô làm sao khỏi lu đi những vẻ kiều diễm của khiết bạch. Họ không như bạn gái cà rị cà mọ cótính mủ mít, bắt nhặt bắt thưa, bắt phải bắt quấy từng cử chỉ lời nói với kẻ khác.
Ai gieo gió thì gặt bão: vì đa ngôn cá nhân họ trở thành đáng ghét đối với nhiều người đã đành mà lời nói họ nói ra còn gieo cho họ nhiều hậu quả khốc hại. Cho những bạn không có cơ hội đọc quyển ấy hay đã đọc mà không đủ thì giờ toát yếu, tôi ghi lại ở đây vài đại cương. Càng cho là khờ hơn nữa khi vài bữa sau, người đ àn bà tái phạm tội lỗi, thì cũng cứ chối và xin lỗi và rồi cũng được tha.
Đến giờ bạn phân tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm vừa khoái thích. Nó cấu thành bằng những gặp gỡ khả nghi, những cái hôn sặc mùi xác thịt, những đá động tội lỗi, những bức thư tình mà người thứ ba đọc phải ôm bụng cười. Đừng vì một vài khuyết điểm do bảntính mà kết án rằng họ lãnh đạm.
Họ không biết có thể những điều ngày nay ta thấy vậy mà về sau khi có phận sự, gặp hoàn cảnh khác thấy khác, đối với người phải tin người mới đắc nhân tâm nhưng phải phòng mới khỏi bị hại. Đây hai gương Têrêsa lúc chôn vùi đời xuân trẻ của mình trong Tu viện kín tự xưng là linh hồn nhỏ bé mà bây giờ ai cũng biết tiếng vì đã thành đại thánh. Có bộ phận lớn lên cách độc lập.
Tình yêu do Thượng đế ban, hôn nhân do Thượng đế lập. Còn các cơ hội gặp gỡ khả nghi dĩ nhiên không nên có: lửa gần rơm không trầy thì trụa. Sự thánh thiện của lương tâm nên họ đầu hàng cuộc đời.
Họ vô tình hay cố ý tìm kiếm cho mình những cuộc tình duyên mà trong mỗi cái có mầm tan vỡ. Họ thinh lặng vì thấy lòng mình không để mình ở yên, vô tư. Nếu gương mặt của bạn trai lúc tinh thần họ xuống dốc là một tấm thảm rong rêu tang chế ở nghĩa địa thì gương mặt của bạn trai khi hăng chí đúng là cành mai vàng rực sáng mồng một tết nguyên đán.
Ngay mấy trang đầu sách Sáng thế kỷ. Nhà giáo dục, chỉ vạch cho bạn trai tâm lý kỳ đặc ấy của họ. Đấy! Thưa bạn! Nhờ vài nét đại cương về sinh lý và tâm lý của bạn trai tôi muốn bạn nhận thức tạo vật nầy là kỳ biệt.