Còn Michelle lại quyết định bỏ nghề luật, lúc đầu nàng làm ở Sở Quy hoạch Chicago, sau đó phụ trách hoạt động ở Chicago cho một chương trình quốc gia tên là Liên minh Xã hội[271]. Không phải chương trình nào của chính phủ cũng hiệu quả như được quảng cáo. Nhờ đó Chương trình xã hội của Johnson, bao gồm các quỹ Chăm sóc y tế, Cứu trợ y tế và các phúc lợi khác đã ra đời, cũng như Cơ quan Bảo vệ môi trường và Ban quản lý Sức khỏe và an toàn lao động đã được Nixon thành lập.
Khi hạ cánh, tôi đi xe buýt đến một điểm cho thuê xe của công ty Hertz. Ngoài thúc đẩy tự do thương mại và phát triển hệ thống tài chính quốc tế, chính phủ Clinton cũng nỗ lực chấm dứt cuộc xung đột dai dẳng ở bán đảo Balkans và Bắc lreland cũng như đẩy mạnh quá trình dân chủ hóa ở Đông u, Mỹ Latin, châu Phi và Liên Xô cũ. Và tôi có thể nói là không ai trong số đó là người da đen hoặc Nam Mỹ.
TÔI LUÔN CÓ cảm giác có một mối liên hệ kỳ lạ với thập niên 60. Vì quyền lực trong chính phủ rất phân tán nên quy trình làm luật ở Mỹ buộc chúng ta phải xem xét khả năng chúng ta không phải lúc nào cũng đúng và đôi khi phải thay đổi ý kiến. Đồng thời, ông nói rằng hy vọng tôi sẽ bỏ phiếu thuận.
Và nếu trung thực với chính mình thì tôi phải thừa nhận rằng tôi không hoàn toàn miễn nhiễm với quan điểm coi trọng người bản địa. Chắc chắn nhiều thứ vẫn không thay đổi. Bọn trẻ, chắc khoảng chín mười tuổi, nhìn tôi chằm chằm với vẻ tò mò không giấu giếm.
Đã có chiến tranh, có nhiều đạo luật được ban hành, nhiều hệ thống được thay đổi, cải cách, nhiều tổ chức được thành lập, đã diễn ra nhiều vụ phản kháng, tất cả để đưa những lời hứa và thực tế đến gần nhau hơn. Và rồi máy bay cất cánh, hai động cơ Rolls-Royce của nó nghiến vào không khi y như tiếng chiếc xe thể thao ngon lành nghiến lên mặt đường vậy. Vì thế tôi tin rằng chính nhờ sức mạnh của Michelle - nàng luôn cố gắng giải quyết căng thẳng và sẵn sàng hy sinh vì tôi và các con - mà chúng tôi vượt qua được giai đoạn khó khăn.
Sau phần hỏi và trả lời, tôi đề nghị các phóng viên ở lại để nói chuyện vui, không chính thức. TRONG LĨNH VỰC quan hệ quốc tế, sẽ rất nguy hiểm nếu dùng hình thức ngoại suy từ kinh nghiệm của một quốc gia duy nhất. Nàng liền ôm chặt lấy tôi, nhìn vào mắt tôi và nói: "Đừng quá lo thế anh bạn!" Chúng tôi cùng phá lên cười.
Rồi một thượng nghị sỹ khác bước vào khi người phát biểu trước đi ra, bà này sẽ lại đứng ở bàn của mình, kêu gọi sự chú ý, đọc diễn văn, và cái nghi lễ trên lại lập lại. Trước khi tôi ra về, ông nhắc viên thư ký đem cho tôi một bộ lịch sử Thượng viện ông viết. Vài tuần sau đó, ngày nào chúng tôi cũng gặp nhau, trong thư viên công ty, ở quán cà phê hoặc những lần đi chơi, công ty tổ chức cho cộng tác viên mùa hè để thuyết phục nhân viên rằng gần bó với nghề luật không có nghĩa là phải nghiên cứu tài liệu giờ này qua giờ khác.
Nhưng các đồng minh - và cả kẻ thù của chúng ta - thì hiển nhiên không biết những câu trả lời này là gì. Trong khi chờ đợi, nhân viên phụ trách chính sách ngoại giao Mark Lippert đi lại nói chuyện với một sỹ quan cao cấp, còn tôi bắt chuyện với một trong những viên thiếu tá phụ trách chống phiến quân vùng này. Mọi người có thể không hiểu quan điểm đối lập về chương trình chăm sóc sức khỏe hay vấn đề ngoại giao với Trung Đông của tôi và ông ta.
Nhưng đây mới là điềm báo đầu tiên của một loạt chuyện xảy ra sau đó. Hoặc anh ủng hộ chúng tôi, hoặc anh chống lại chúng tôi. Nhưng ở một mức độ nào đó, ông ấy không còn là Al Gore - cựu Phó Tổng thống nữa, ông ấy chỉ còn là một trong số hàng trăm kẻ mỗi ngày đến gặp tôi tìm kiếm chút tiền bạc.
Ông không chấp nhận lý do biện hộ của họ (“Tôi bảo họ là tôi phải kinh doanh, và nếu họ không muốn làm công việc đó thì tôi thuê người khác làm”), nhờ đó ông thấy đa phần đều nhanh chóng tự điều chỉnh. Nền kinh tế có thể sụp đổ cho dù kế hoạch đưa ra rất hay. Vẫn như mọi khi, suy nghĩ đó nhanh chóng tan biến.