Ta tự chỉ trích và nghiêm khắc với ta đi. "Có gì mà xin lỗi, bác sĩ! Trong mười phút mới qua tôi đã tự kiếm được nguyên nhân bệnh của tôi. Nhan đề đó hứa hẹn nhiều quá.
Montaigne, một triết gia trứ danh ở Pháp, dùng câu này làm châm ngôn: "Loài người đau khổ, do hoàn cảnh thì ít mà do ý niệm về hoàn cảnh thì nhiều". Sự cấu tạo nên ta thực "bí hiểm và kinh dị" thay! Nhờ vậy tôi thắng được nỗi lo sợ cảnh cô đơn, hăng hái và yêu đời.
Ông tóm tắt hết những điều đó trong câu này: "Có muốn khổn khổ thì cứ phí công tự hỏi xem mình sướng hay khổ". Tôi oán định mệnh nhưng vẫn nằm nghĩ như lời thầy thuốc dặn. Có khi tôi ngạc nhiên về những lỗi lầm nặng của tôi.
Rồi ông ta tự nghĩ: "Xà bông tốt, giá không đắt, vậy ế do ta". Trong lòng ta có Thiên đường mà cũng có Địa ngục là thế đó. Trong nhiều châu thành dân số hai vạn trở lên, có những hội chuyên môn nghiên cứu để đem sự thịnh vượng cho gia đình.
Đọc xong rồi, chắc bạn muốn nhảy qua chương sau liền. Ông Saunders kể: "Bấy giờ tôi chưa đầy hai mươi tuổi, mà đã lo sợ đủ thứ. Phải nắm lấy ngày hôm nay và tấn hưởng cái thú của nó đi.
Tổng thống Lincoln chắc không thể đảm nhận nổi những trọng trách của ông trong trận nội chiến nếu ông không nhận định rằng, kiêu hảnh và điên rồ mà đi đối đáp hàng trăm kẻ đối nghịch thì rất tai hại cho công cuộc. Tại sao chung ta điên như vậy? Điên một cách thê thảm như vậy? Stephen Leacok viết: "Lạ lùng thay cái chuỗi đời của ta. Không có ai dơ tay cả.
Nhưng một ngày kia, khi tới lục tuần, ông ngó xuống tấm thảm ở trên sàn nhà thì. Vì từng bước là đủ cho con rồi. Cái nguyên tắc nên nhớ đi vay là nếu bạn chắc chắn sẽ trả nợ ngay, thì sẽ được tính lời nhẹ hoặc vừa phải, và bạn sẽ trả được.
Ông ta lại hỏi đến những thư chưa đáp. Phải, chúng ta là đàn hậu sinh mà ông bà lo âu về lời bình phẩm khen che của hậu thế lắm. Tới lúc tận số rồi đây".
Gặp gió mùa, dông tố, đáng lẽ chết vì sợ, thế mà không. Dưới đây là bài thứ hai. Nhưng phần đông chúng ta không làm vậy.
Chúng ta đều lo đến chuyện riêng của chúng ta, có thì giờ đâu để phí vào chuyện gia đình Tolstoi. Vậy thì bí quyết thành công của ông ở đâu? Ông đáp lại bí quyết đó ở chỗ ông biết "chia đời sống ra từng ngăn, cách biệt hẳn nhau, mỗi ngăn một ngày". Cứ tiếp tục như vậy hoài.