Tôi có dịp tiếp xúc với một số người nọ tôi cho là điển hình nhất trong sự sợ vợ. Trong một lớp trung học cũng vậy: nam sinh mà bạch lộ sự tự cao của mình đối với nữ sinh là chuyện thường. họ lại còn khinh rẻ các vật mà tuổi họ đang sử dụng.
Vả lại các cử chỉ, thái độ, lời nói, hành vi của bạn trai nhiều khi cũng là tấm gương phản chiếu con người nội tâm của họ. Cha mẹ khi dốt tâm lý họ thì chưởi đánh họ một ngày không biết mấy chục lần. Bạn trai lúc ấu trĩ phải chịu, chơi nhiều kiểu thập tử nhất sanh lắm.
Các đường gân thớ thịt trào tràn nhựa sống xô đẩy họ yêu đời, tin tưởng ở sức khỏe, tài đức tương lai của mình. Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Có thứ bạn trai ác độc hơn cả bạn gái ác độc.
Có thứ bạn trai lỡ thời không chủ trương tuyệt đối ở độc thân. Hễ thấy cần nói theo đầu óc của họ thì họ lý sự rồi thôi. cậu mệt, vọp bẻ, té xuống đất như mít rụng.
Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái. Gặp những thiếu nữ lạ, nhất là kẻ có nhan sắc lộng lẫy, bạn trai nghe bẽn lẽn. Nhưng đó là những hạt châu trên sa mạc.
Có một số bạn trai không ác tâm nhưng hễ nói chuyện với ai thường có thói quen nói chỏi lại. Một phần lớn thưa: chuyện đâu còn có đó. Quần áo bị ngắn, chật rất nhiều.
Lúc phải sửa dạy, họ mất hẳn kiên chí để huấn luyện, tâm hồn bằng dịu ngọt mà họ dụng võ, la lối ong óng, đánh đập hung tợn. Mendousse thì từ lúc 13 tuổi trở đi, những xương ngang và xương dọc của bạn trai tiến nhanh về dài cũng như to. Tôi căn cứ vào ngòi bút của nguyễn Du để vẽ lại bộ mặt thực của những bạn trai có bụng dạ, ngôn ngữ, tác vi sở khanh.
Bạn trai biết được bẩmtính của mình như vậy nên nỗ lực tự luyện về nhân cách và xử thế. Lối sống xã hội nhất là lối sống tâm hồn của hai phái khác nhau: bạn gái ưa tỷ mỷ, chi tiết, tình cảm tế nhị, bạn trai thích đại cương, bước lẹ từ ái tình sang nhục tình. Nó không phải của con người.
Cũng đừng ỷ quyền cao, nuôi nấng họ, thấy họ cô thế mà xử bạc họ trước mặt kẻ khác, nhất là trước mặt phái yếu. Con nhớ không con! Thì ra vạn vật tốt đẹp huyền bí quá. Chương nầy tôi viết riêng cho bạn trai với dụng ý công lực với họ xây cho họ cuộc đời tốt đẹp.
Song xét về tâm lý học, theo tôi sở dĩ từ xưa đến nay trong các địa hạt văn học, nghệ thuật, kỹ thuật, v. Nhiều lần gặp cha mẹ đến trường họ lánh mặt vì mắc cỡ. Đối với bạn trăm năm cũng như con cái, tôi tớ trong gia đình, người nam chớtính khô lạt của mình có thể làm hại cho hạnh phúc cuộc sống chung.